Europejski zielony ład

Zgorzelec i Görlitz deklarują wolę zmian na rzecz neutralności klimatycznej. Burmistrzowie Zgorzelca i Görlitz podpisali dziś list intencyjny ws. połączenia sieci ciepłowniczych Görlitz i Zgorzelca. Do roku 2030 miasta chciałyby dostarczać mieszkańcom Europa-Miasta neutralne dla klimatu ciepło. Pod koniec 2019 roku Komisja Europejska przedstawiła strategię "Europejskiego Zielonego Ładu".

Jej cel to osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2030 roku. Położone w sercu Europy, na polsko-niemieckiej granicy Europa-Miasto Zgorzelec-Görlitz chce potwierdzić, że osiągnięcie tego celu jest możliwe. List intencyjny, który dzisiaj w elektrociepłowni SWG Königshufen w Görlitz podpisali burmistrzowie Octavian Ursu i Rafał Gronicz to pierwszy krok na drodze realizacji tego planu. Gospodarze miast, w obecności przedstawicieli rządu Saksonii oraz szefów polskiej i niemieckiej spółki odpowiedzialnych za dostawy ciepła w obu miastach, zadeklarowali zamiar połączenia sieci ciepłowniczych Görlitz i Zgorzelca oraz wspólnego zaopatrywania mieszkańców Europa-Miasta w neutralne dla klimatu ciepło – realizacja projektu ma nastąpić do 2030 roku. Obecność saksońskich ministrów Wolframa Günthera (minister ds. energii, ochrony klimatu, środowiska i rolnictwa) oraz Thomasa Schmidta (minister ds. rozwoju regionalnego) podkreśla znaczenie tego projektu i poparcie dla niego na szczeblu saksońskich władz.

Minister Wolfram Günther: „Cel Görlitz i Zgorzelca, jakim jest dostarczanie mieszkańcom neutralnego klimatycznie ciepła do końca 2030 roku, jest pod wieloma względami wzorcowy i pionierski. Europa-Miasto pokazuje, że również gminy dążą do zapewnienia dostaw energii bez emisji CO2 i tym samym mogą wnieść istotny wkład w transformację energetyczną i ochronę klimatu. Ponadto Europa-Miasto pokazuje, że ochrona klimatu nie powinna i nie musi być ograniczona granicą. I po trzecie poprzez dostawy ciepła dotyka ono sektora, który zasługuje na uwagę i inwestycje. Nie wspominając już o tym, że Zgorzelec i Görlitz decydując się na wspólne zaopatrzenie w ciepło będą dzielić się również wspólną infrastrukturą. Więcej w duchu Europy prawie nie da się zrobić. Życzę obu miastom i przedsiębiorstwom zaopatrującym w ciepło wielu sukcesów na tej drodze.”

Minister Thomas Schmidt: „Podpisanie listu intencyjnego o współpracy na rzecz zaopatrzenia w neutralne dla klimatu ciepło dla mieszkańców Europa-Miasta Görlitz-Zgorzelec jest krokiem w kierunku epoki bez kopalni. Krokiem na drodze do Europy neutralnej klimatycznie! Europa-Miasto, położone w centrum historycznego pasa węglowo-przemysłowego ciągnącego się od Zwickau do Katowic, stoi w obliczu poważnych zmian związanych z odejściem od gospodarki węglowej. To poważne wyzwanie. Tym bardziej więc na uwagę i naśladowanie zasługuje fakt, że Görlitz i Zgorzelec, miasta położone w samym, na dwóch brzegach Nysy, chcą wspólnie opracować rozwiązania, dzięki którym mieszkańcy będą mogli korzystać z przyjaznego dla klimatu ciepła. Z tą współpracą wiążę nadzieję, że pokoleniowe zadanie „zmiany strukturalnej" i pomyślność europejskiej transformacji energetycznej będzie można wspólnie realizować w ramach europejskiej sieci.”

Już w roku 1998 miasta Görlitz i Zgorzelec proklamowały się jako Europa-Miasto celem wzmocnienia ścisłej, transgranicznej współpracy pomiędzy oboma samorządami dla obopólnej korzyści. Międzynarodowe współdziałanie we wszystkich obszarach tworzy od tamtej pory podstawę dla dalszego wspólnego rozwoju Europa-Miasta, które razem liczący ponad 87 000 mieszkańców i obejmuje obszar o pow. około 100 km2. Dzięki połączeniu swoich sieci ciepłowniczych z obu stron Nysy Europa-Miasto osiągnęłoby następny poziom: dzielenie się wspólną infrastrukturą.

Połączenie dwóch sieci ciepłowniczych nie jest całkowicie nowym pomysłem. Już w 2003 r. ukazało się opracowanie, w którym uznano i zarekomendowano takie połączenie jako dźwignię umożliwiającą efektywniejsze zarządzanie obiema sieciami. W tamtym czasie projekt nie doszedł do realizacji, ponieważ po stronie niemieckiej wykluczono wytwarzanie ciepła w oparciu o węgiel. Dziś, 17 lat później, Zgorzeleckie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej musi zmodernizować swoje urządzenia i wycofać z eksploatacji 40-letnie kotły węglowe. Z niemieckiego punktu widzenia nie ma więc przeszkód w połączeniu sieci ciepłowniczych. Wręcz przeciwnie: "Chcemy dać dobry przykład i pokazać, jak europejska współpraca i ochrona środowiska mogą odnieść sukces. W tym celu opracowaliśmy wspólną koncepcję, dzięki której do roku 2030 będziemy stopniowo przestawiać wszystkie ciepłownie w Görlitz i Zgorzelcu na odnawialne źródła energii", wyjaśnia Nadburmistrz Görlitz, Octavian Ursu.

Rafał Gronicz, Burmistrz Zgorzelca, jest przekonany do projektu: „Widzę duże korzyści w tym działaniu. W podwójnym mieście tej wielkości dzielenie się infrastrukturą ma sens. Dzięki temu możemy dzielić się kosztami inwestycyjnymi i eksploatacyjnymi, lepiej wykorzystywać sieci i urządzenia oraz działać ekonomiczniej, a to jest korzystne dla mieszkańców Europa-Miasta“.

Obok znacznego wzrostu wydajności, emisja CO2 w obu miastach może zostać znacznie zredukowana: wstępne szacunki zakładają roczne oszczędności na poziomie około 57 000 ton. To byłby ważny krok do poprawy jakości życia w Europa-Mieście.

Ważnym partnerem w realizacji tej wizji jest lokalny dostawca usług energetycznych w Görlitz, Stadtwerke Görlitz AG (SWG). Dla niemieckiej spółki polscy sąsiedzi są już dobrymi znajomymi.
„Od lat utrzymujemy dobre stosunki z naszymi polskimi kolegami w Zgorzelcu". Do tej pory głównie odbywała się fachowa wymiana w kwestiach związanych z wodą i energią. Teraz chcemy zacieśnić współpracę i w tym celu powołaliśmy grupę roboczą z przedstawicielami SWG i ZPEC. Wspólnie będziemy rozwijać koncepcję ciepłowniczą dla Europa-Miasta do 2030 roku", wyjaśnia Matthias Block, prezes zarządu Stadtwerke Görlitz AG.